معرفی رمان گاماسیاب ماهی ندارد

رمان «گاماسیاب ماهی ندارد» چهارمین و در حال حاضر آخرین اثر چاپ شده ی حامد اسماعیلیون بعد از آویشن قشنگ نیست، قناری باز و دکتر داتیس است. فضای رمان حول ماه های اول پس از انقلاب تا پایان جنگ و عملیات مرصاد و اتفاقات مربوط به جنگ و گروهک های تروریستی می گذرد و از سه روایت موازی و به هم مرتبط برای بیان داستان بهره می گیرد. این سه بخش مانند سایر داستان هایی با ساختار مشابه، در انتهای رمان به نوعی به یکدیگر متصل می شوند و با یک پایان باز به اتمام می رسند.

روایت اول درباره نوجوانی روستایی است که تحت تاثیر سخنرانی های مبلغان انقلابی با مقوله ی انقلاب آشنا شده است و به عنوان یک دو آتشه وارد این جریان می شود. با شروع جنگ تحمیلی به ارگان های نظامی پیوند می خورد و علاوه بر حضور در جبهه های جنگ، به سرکوب مخالفان مسلح داخلی نیز می پردازد و در فاصله ی زمانی کوتاه به یکی از فرماندهان نظامی تبدیل می شود.

روایت دیگر مربوط به دختر جوانی است که برحسب اتفاق با سازمان مجاهدین آشنا می شود و به دلیل شرایط نامناسب خانوادگی و اختلاف با برادرش، خانه را ترک می کند و وارد سازمان می شود و هرچه زمان بیشتری از همراهی اش با سازمان می گذرد شک و تردیدش نسبت به آرمان ها و ایدئولوژی سازمان بیشتر می شود اما چون راه برگشتی را پیش پای خود نمی بیند همچنان به فعالیت در سازمان ادامه می دهد و به مراتب بالای سازمانی دست می یابد و در عملیات فروغ جاویدان به عنوان یکی از فرماندهان منافقین نقش ایفا می کند.

بخش سوم روایتگر خانواده ی دختر و برخورد و نگرانی های آن ها نسبت به دوری او و حضورش در سازمان است. همچنین به مصائب آن ها در زندگی درون شهر حین جنگ و موشک باران شهرها پرداخته می شود. بیشترین حجم این بخش به خواهر دختر و فرزندان و همسرش اختصاص دارد. خواهری که فارغ از مسائل سیاسی و نظامی است و اصلی ترین دل مشغولی اش حراست از همسر و دو فرزندش و سلامتی خواهرش است.

در فصل های مربوط به خانواده و خواهر دختر، داستان کمی دچار افت می شود. موضوع تکراری گذران زندگی در موشک باران و بیان بیش از حد نگرانی های زن نسبت به خانواده اش و شاید عدم تسلط کافی اسماعیلیون برای بیان احساسات زنانه باعث از ریتم افتادن این بخش شده است اما روایت پرکشش و پرجزئیات تا حدی توانسته این نقایص را به حاشیه براند.

اما در دو فصل دیگر با روایت های کمتر شنیده شده ای مواجه می شویم که به شکلی جذاب، سیر تغییر و تحول فکری و عملی یک پسر روستایی و شکل گیری تفکر و منش انقلابی در او و رسیدن به رده های بالای نظامی، و همچنین در فصلی دیگر مسائل درونی سازمان و فضای حاکم بر آن را بیان می کند.

شاید بتوان کلیت موضوع اصلی رمان را مشابه داستان کوتاه تمبر اثر احمد دهقان دانست. در آن داستان، معشوقه ی شخصیت اصلی داستان در بحبوحه ی حوادث بعد از انقلاب ناگهان ناپدید می شود و در انتها جنازه اش در عملیات مرصاد و در کسوت عضو منافقین توسط برادرش و مردی که عاشقش بود پیدا شده و در همان محل به خاک سپرده می شود.

گاماسیاب ماهی ندارد

گاماسیاب… متن روانی دارد که سبب شده است با رمانی بسیار خوشخوان رو به رو باشیم. دقت ارائه جزئیات به حدی است که گویی نویسنده در محیط های وصف شده حضور داشته است. با توجه به سن حامد اسماعیلیون، ارائه ی این جزئیات دقیق از محیط های مختلف از جمله جبهه های نبرد و یا اتفاقات و روابط اعضای گروهک منافقین، ما را به این نتیجه می رساند که نویسنده برای نگارش داستان دست به تحقیق و مشاهدات کامل و گسترده ای زده است.

نویسنده سعی کرده است نسبت به رویکردهای سیاسی و اعتقادی نگرشی مستقل داشته باشد هرچند بطور غیرمستقیم نقدهایی را بر ایدئولوژی های افراطی و تعصب های بیجا وارد می کند. شاید به علت همین نگرش بی طرفانه و نقادانه است که کتاب برای انتشار و حضور در نمایشگاه های کتاب با مشکلاتی مواجه شده است.

رمان را می توان یک داستان تاریخی، سیاسی و اجتماعی به حساب آورد. دیالوگ ها و منولوگ ها کاملا در خدمت پیشبرد داستان هستند و تقریبا در هیچ قسمتی از رمان اثری از توصیف های ادبی مشاهده نمی شود و شاید این موضوع برای مخاطبینی که به دنبال جملات ناب و تاثیرگذار در داستان ها هستند کمی ناامیدکننده به نظر بیاید.

مطالعه ی این رمان برای کسانی که علاقه مند به روایت های تاریخی مستند و داستانی از تاریح معاصر و مخصوصا دهه ی ابتدایی پس از اتقلاب هستند می تواند رضایتمندی و جذابیت قابل قبولی به همراه داشته باشد.

دیدگاهی بنویسید


معرفی رمان هست یا نیست؟

یکی از مسائلی که باعث شده ادبیات داستانی ما صعود نداشته باشه اینه که نگارش به زبان فارسی کار سختیه و برخلاف زبانی مثل انگلیسی، همونطوری که حرف می زنیم نمی نویسیم. این موضوع سب میشه که افرادی که قدرت نوشتن ندارن وارد مقوله ی داستان نویسی نشن و کسانی هم که تحصیلات آکادمیک در این زمینه رو طی می کنن یا از سر شکم سیری و کلاسش بوده یا اینکه واقعا علاقه مند هستن اما استعدادشو ندارن چون غالب افراد مستعد و نخبه به دلیل برخورداری از درآمد بیشتر به سمت شاخه های فنی مهندسی کشیده میشن.
البته قطعا کسانی هم هستن که هم تحصیلات دارن و هم نبوغ، اما خب ما که چیز خاصی ندیدیم فعلا. من خودم فقط رمان های معروف ایرانی رو خوندم (غیر معروفا رو نخوندم) و کاملا متوجه می شدم که نسبت به رمان های معروف خارجی در سطح پایین تری قرار دارن. انگار یه جور پز روشنفکری و دانای کل پس ذهن نویسنده ی ایرانی وجود داره. انگار داره واسه یه قشر خاصی می نویسه. قشری که خودش هم جزئی از اون هاست و البته فقط هم اون ها هستن که رمان می خونن.
بگذریم. تعریف کتاب هست یا نیست؟ سارا سالار – که همسر سروش صحت هم هست – رو زیاد شنیده بودم و اینکه ظرف چندماه به چاپ دوم رسیده و خیلی پرفروش بوده. از نمایشگاه خریدمش و خوندمش و باید بگم که مایوس شدم. داستان درباره روابط زنیه که به میانسالی رسیده و غیر از فضای خیلی زنونه، داستان اصلا جلو نمی رفت و کل کتاب رو می شد در پنج صفحه خلاصه کرد. یعنی حدود دویست صفحه توضیحات اضافی و حرفای روشنفکری و فلسفی که اصلا نمی شد باهاشون ارتباط برقرار کرد. اما لحن و نوع نگارش خوب بود و ضعف داستان رو به نوعی جبران می کرد وگرنه خوندن کل رمان خیلی سخت به نظر می رسید.


سرآخر اگه تو این روزای گرم وقت اضافی دارین و می خواین رمان بخونین، هست یا نیست رو پیشنهاد نمی کنم و می تونین به عنوان یه ضد پیشنهاد ازم بپذیرید. و اگر هم قرار باشه از ده بهش نمره بدم، امتیاز چهار رو انتخاب می کنم.

دیدگاهی بنویسید


معرفی رمان صد سال تنهایی

میگن وقتی شیر پیر بشه، پشه تو …ش وز وز می کنه و البته من این ضرب المثل رو هیچ جا نشنیدم و فقط یکی از همکلاسی های سابق که ادعای شیر بودنش می شد این ضرب المثل رو بیان کرد. انگار وقتی شتر پیر شه پشه تو …ش وز وز نمی کنه. من موندم این حرفا رو واسه چی دارم میگم چون اصلا هیچ ربطی به ادامه ی مطلب نداره. وانگهی این حرفا رو نمیگم بلکه دارم می نویسم و لازم به ذکره که حرف رو نمی نویسن و میگن و نمی دونم اون خاطره رو تعریف کرده بودم که یه پسره خیلی جدی به دوست دخترش گفت لازم به ذکر است؟

افراد تاثیرگذار و معروف وقتی به سن پیری می رسن، کم کم از بورس اوراق بهادار خارج میشن و وارد بازار طلا و سکه … میشن. اطناب سخن نمی کنم و منظورم همین گابریل گارسیا مارکز فقیده که بیش از ده پونزده ساله از دور خارج شده بود و وجودش غیر از حس نوستالژی سود دیگه ای نداشت. اما به هرحال باید قبول کرد بزرگ ترین نویسنده ی زنده ی دنیا بود و حالا باید بگردیم یه بزرگ جدید واسه نویسنده ها پیدا کنیم.

اولین رمانی که از مارکز خوندم آخرین رمانی بود که به تحریر درآورده بود. “خاطرات دلبرکان غمگین من” و بطور صحیح تر “خاطرات روس.پیان سودا زده ی من” و یا “خاطرات …ه های ح… من” که قطر نازکی هم داره و نوشتنش نزدیک به ده سال طول کشیده. راستش با اینکه داستان به خوبی پیش می رفت اما من خوشم نیومد. این خوش نیومدن بخاطر تفاوت فاحش فرهنگی ما و مردم آمریکای لاتینه و من می دونم دو ماه دیگه واسه دیدن مسابقات و حواشی جام جهانی فوتبال مکافاتی داریم. حالا تا المپیک کی مرده اس کی زنده. شاید هم تا اون موقع متأهل شدیم و راحت شدیم.

دومین و آخرین رمانی که از مارکز خوندم هم صد سال تنهایی معروف با ترجمه ی عالی بهمن فرزانه بود. قطورترین رمانی که تا حالا خوندم و البته خیلی هم طول کشید تا خوندنشو به پایان برسونم. بدون شک صد سال تنهایی شاهکار دنیای ادبیاته اما باز همون مسئله ی تفاوت فرهنگی و در کنارش هم سبک رئالیسم جادویی داستان که خیلی خوشم نمیاد. اواسط مطالعه ی رمان بود که دیدم دیگه نمی تونم جلو برم و اون جذابیت اوایلش از بین رفته و به ورطه ی تکرار افتاده. بعد از چند ماه وقفه دوباره شروع کردم و با سرعت بیشتر تمومش کردم تا صرفا داستانی رو نیمه خونده نذاشته باشم.

همونطوری که کل دنیا می دونن، رمان صد سال تنهایی از بهترین رمان های موجوده اما به شخصه چون سبک رئالیسم رو ترجیح میدم (هرچند طرفدار آ.ث.میلانم) نتونستم به خوبی ارتباط برقرار کنم. ضمنا خرید کتابش هم برام خاطره ای رو رقم زده که شاید در آینده تعریف کردم.

دیدگاهی بنویسید


داستان بی پایان

همونطور که از عنوان اینجا پیداست، کلا آدم نوستالژیستی هستم و حتی با یادآوری خاطرات بد گذشته خشمگین میشم، با یاد گذشته های خوب دپ می زنم و با فکر به خاطرات خوشایند بق می کنم. این بازآوری خاطرات می تونه با دیدن آدمی که سال ها از آخرین دیدارش میگذره رخ بده. میشه با شنیدن یک موسیقی قدیمی باشه. یا ممکنه با گذر از مکانی که سال ها پیش در اونجا خاطره سازی می کردیم باشه.

توی یکی از مجلاتی که می خوندم مطلبی درباره شخصیت های خیالی و فانتزی کار کرده بود و در یکی از بخش ها، درباره رمان و فیلمی به اسم داستان بی پایان مطالبی نوشته بود. من قبل از اینکه متن رو بخونم، تنها با دیدن عکس و چهره ی سگ و ملکه فهمیدم که این کاور واسه همون فیلمیه که تو بچگی دیده بودم و اون زمان هم خیلی دوسش داشتم و بهش عشق می ورزیدم (به فیلم؟).

بله. دیدن این تصویر منو برد به خاطرات پونزده شونزده سال پیش و زمانی که طفیلی نه ده ساله بودم و مثل الانم بی خرد. فیلم داستان بی پایان علاوه بر قصه ی جالبی که برای بچه ها داشت از یک جنبه ی دیگه هم برای من ارزشمند بود. بلی. من در همون اوان کودکی عاشق ملکه ی فانتازیا شده بودم و خب، اون موقع اینترنت نبود و من با اندوه بسیار تنها دقایقی رو با معشوقم خلوت کردم و بعد، اون بنده ی خدا به خاطره ها پیوست. اما الان با سرچی که زدم و کلیپی که از انتهای فیلم و تنها بخشی که از فیلم یادم مونده بود دیدم، به این نتیجه رسیدم که همچین مالی هم نبوده ملکه‌هه.

اما رمان داستان بی پایان، با اون اسم لاتین خوش آهنگ و خوش الحانش، قصه ی جذابی هم داره که فقط نیمی از داستان رو تبدیل به فیلم کرده بودن. البته داستانش برای گروه سنی الف و ب هست و یه وقت به حرف من نرید کتابشو بگیرید بخونیدا. وانگهی شور و حال کودکی محاله یادم بره….

پی نوشت: محض اطلاعات عمومی عرض کنم که بازیگر ملکه ی فیلم، توی تهران به دنیا اومده و باباش هم ایران شناسه که بعد از انقلاب از ایران میرن و دختره هم میره تبعه ی اسرائیل میشه. مرگ بر اسرائیل و مرگ بر من!

دیدگاهی بنویسید


معرفی چند کتاب ۱

خب شاید مستحضر باشین که چند روزه نمایشگاه کتاب تهران به راه افتاده و البته خیلی هم مسئله ی مهمی نیست اما به هرحال شاید عده ای در دنیا بخوان کتاب بخرن و بیان تو گوگل سرچ کنن و به وبلاگ من برسن و حال کنن. حالا نمایشگاه هم بهونه ای شده تا چندتا از کتابایی که خوندم و استفاده کردم و دارم رو معرفی کنم. هرچند با این وضعیت قیمت کتاب و سطح فرهنگ کتابخونی خیلی هم نباید به خودمون فشار بیاریم.

رمان بیگانه- آلبر کامو. اگه فیلم خوابم می آد عطاران رو دیده باشین، پی به شباهت تم کلی فیلم به رمان بیگانه می برین. حتی تو یک صحنه، کتاب بیگانه تو دست عطارانه. من این رمانو خرداد دو سال پیش و تو اوج شکست عشقی! و استیصال خوندم و اگه بهم می گفتن تا دو ساعت دیگه می میری، هیچ حسی در من بوجود نمی اومد بس که پوچ شده بودم. من ترجمه ی آل احمدشو خوندم که واسه انتشارات نگاهه ولی گویا انتشاراتی های دیگه هم با ترجمه ی بهتر چاپش کردن.

رمان پیرمرد و دریا- ارنست همینگوی. تابستون دو سال پیش بود و همچنان شکست عشقی! برای تغییر روحیه رفته بودیم مسافرت که اونجا نمایشگاه کتابی بود و منم از انتشارات نگاه با ترجمه ی محمدتقی فرامرزی خریدمش. حرف خاصی ندارم. داستان خوبی داشت.

رمان مرگ ایوان ایلیچ- لئو تولستوی. برخلاف دو تای بالایی، ایندفعه دیگه شکست عشقی! نخورده بودم و شوربختانه اصلا هم از داستانش خوشم نیومد. فقط وقتی شخصیت اول قصه وقتی پاهاشو می داد بالا و دردش کم می شد، دلم می خواست یکی بیاد مشت و مالم بده. ترجمه ی صالح حسینی و انتشارات نیلوفر هم بود.

کتاب هنر گفتگو با هر کس، در هرجا- انتشارات نسل نواندیش. خب من توی حرف زدن و ارتباط برقرار کردن کمی مشکل داشته و دارم. تعریف کتابو جایی خونده بودم و دهنم پیاده راه شد تا تونستم کتابو پیدا کنم. تا وسطاش خوندم و با اینکه متحولم نکرد اما نکات خوبی رو گوشزد کرد که به کار بستم و مودب تر شدم و خیلی هم خوشحالم و میخوام درسمو ادمه بدم و قصد هیچ کاری هم ندارم.

رمان گور به گور- ویلیام فاکنر. کلا فضای خاصی داشت و رمان هایی که اینطوری هستن خاطره سازی می کنن. اول که شروع به خوندنش کردم نمی تونستم درست درکش کنم ولی کم کم بهتر شد و قلق کار دستم اومد. رمان خوبی بود. انتشارات نیلوفر و ترجمه ی نجف دریابندری که اتفاقا از سایت آدینه بوک هم سفارشش دادم و با چندتا کتاب دیگه اومد در خونه.

رمان تنهایی پرهیاهو- بهومیل هرابال. برخلاف انتظارم رمان فوق العاده ای بود. حیف که زود تموم شد و چهارتا برگ بیشتر نداشت. اینو از کتابفروشی گرفته بودم و نسبت به تعداد صفحاتش قیمت بالایی داشت. ترجمه اش از پرویز دوایی بود و انتشاراتش هم کتاب روشن.

کتاب مبانی کامپیوتر و الگوریتمها- عین الله جعفرنژاد قمی. بچه های کامپیوتری و کسایی که اهل برنامه نویسی هستن جعفرنژادو خوب میشناسن. فکر کنین یه نفر سه هزار تا کتاب در بی نهایت زمینه ی مختلف منتشر کرده. البته کیفیت اکثر کتاب ها هم پایینه. اما این کتاب برای آشنایی با الگوریتم و شروع برنامه نویسی واقعا مناسبه. استاد مبانی کامپیوترمون که دکترای ریاضی داشت اینو معرفی کرد و متاسفانه چیز زیادی هم از برنامه نویسی حالیش نبود.

خب فعلا اینا رو داشته باشین تا بعدا بقیه رو هم معرفی کنم. البته کتابایی که قبلا معرفی کردم رو اینجا نیاوردم و اگه خیلی حال و حوصله داشتین به دسته بندی کتاب مراجعه کنین.

دیدگاهی بنویسید


معرفی رمان شب های روشن

حدودا یک سالی میشه که مرضی افتاده تو جونم که بی خود و بی جهت و بی وقفه استرس دارم. مثلا همین الان که دارم این سطورو مرقوم(!) می کنم دچار استرسم و هیچ دلیلی هم براش نمی یابم. همیشه که نباید عذاب به شکل سیل و زلزله و شهاب سنگ و بیماری باشه که. خلاصه که انواع و اقسام روش ها رو امتحان کردم و روز به روز هم بر این استرس افزون میشه.

یه ماه پیش که مثل الان دچار استرس و یأس مفرط بودم و به پوچی مطلق رسیده بودم یکی از کتابای داستایفسکی رو برداشتم که بخونم. پارسال از خوندن قماربازش تجربه ی خوشایندی داشتم. شخصیت اولش انگار خودم بودم. یه بنده خدای خود کم بینی که عاشق دختر ژنراله و دختره هم کوتاهی نمی کنه و تا می تونه حال این بیچاره رو می گیره. آخرش هم طرف بخاطر حرفا و خواسته های دختر ژنرال می افته تو قمار و بدبخت میشه میره پی کارش.

رمانی که تازگیا از داستایوسکی خوندم شب های روشن بود. یه رمان کوتاه که فرزاد مؤتمن هم با همین اسم یه فیلم ساخته و اصطلاحا از رمان داستایسکی اقتباس آزاد کرده. چون تعریف فیلمو زیاد شنیده بودم اولش که شروع کردم به خوندن منتظر یه اتفاق عجیب و کوبنده بوم که منو میخکوب کنه و البته اواسط داستان تا آخرش هی کوبید و اشک ما رو هم درآورد. داستانش انگار توصیف خودم بود و اتفاقی که واسه شخصیت اولش افتاد دقیقا همونی بود که برای خودم هم افتاده بود.

شاید پیش اومده باشه که ترانه ای شنیده باشین و شعر یا داستانی خونده باشین و فیلمی دیده باشین که نه بخاطر دلایل فنی، بلکه به این دلیل که شبیه اتفاقی بوده که براتون افتاده عاشقش شده باشین و برید رو اعصاب ملت و هرچی بقیه بگن بابا فلان فیلمه که مزخرف بود تو چطوری خوشت اومده؟ و شما هم با تعصب ازش دفاع کنین. خب من الان نسبت به فئودور همچین حسی رو دارم.

نکته ی خوب این دو تا رمانی که خوندم این بوده که توش هیچ مسئله ی جن*ی و شه*انی وجود نداره و کلا این نگاه رو در هنر بیشتر دوست دارم تا چیزی که تو رمانای غربیا و فیلمای هالیوود وجود داره. در آخر هم پیشنهاد می کنم برید شب های روشن رو پیدا کنین و بخونین و اگر هم عاشق نبوده و نیستین ترجیحا سمتش نرین که بعدش میرید رو اعصابم.

دیدگاهی بنویسید
  • صفحه 1 از 3
  • 1
  • 2
  • 3
  • <